fbpx

Złote mleko czyli mleko z kurkumą – ultrazdrowy ajurwedyjski napój: łatwa do przyrządzenia bazowa receptura, wersja de lux oraz – czy picie złotego mleka w ogóle ma sens?

Ajurwedyjskie sposoby na przetwarzanie ziół.

Ajurweda wyróżnia pięć podstawowych metod przetwarzania ziół w celu wydobycia z nich tego, co najlepsze i najkorzystniejsze dla zdrowia – czyli w celu uzyskania leczniczego preparatu. Owe pięć metod – tzw. pancha kashaya kalpana – to:

  • swarasa – sok wyciśnięty ze świeżego ziela
  • kalka – pasta ziołowa, czyli rozgniecione zioło świeże lub suszone, może być z dodatkiem wody, miodu, cukru, oleju lub ghee
  • kwath – wywar, czyli zioła gotowane w wodzie
  • phant – gorący napar
  • hima – zimny napar

Oprócz tych podstawowych metod jest jeszcze kilka dodatkowych, m.in. churna (proszki), taila (oleje ziołowe), wina ziołowe, galaretki/dżemy (awaleha) oraz wywary mleczne z ziół.

Wg ajurwedy wywary mleczne z ziół sporządza się następująco: 1 część ziół, 8 części mleka, 32 części wody. Czyli np. jeśli chcemy uzyskać 1 szklankę (250 ml) wywaru mlecznego używamy do tego około 30 g ziół, 1 szklankę mleka i 960 ml (czyli niecałe 4 szklanki) wody i gotujemy to wszystko na małym ogniu tak długo, aż 4 szklanki wody odparują.

Ajurwedyjskim wywarem mlecznym, który zyskał ogromną popularność w naszym zachodnim kręgu kulturowym, jest tzw. złote mleko czyli wywar mleczny z kurkumy. Jakieś dwa lata temu w internetach był dosłownie szał na złote mleko. Lecz – jak każdy nowy trend – pojawił się i zniknął. U mnie jednak funkcjonuje 🙂 Niezmiennie uwielbiam popijać złote mleko. Szczególnie zimą.

Najprostszy przepis na złote mleko

Przepis bazowy:

  • szklanka mleka krowiego
  • 1/2 szklanki wody
  • 1/2 łyżeczki sproszkowanej kurkumy lub około 2,5-centymetrowy kawałek korzenia kurkumy – rozdrobniony
  • odrobina czarnego pieprzu – ułatwia przyswajanie składników aktywnych kurkumy
  • 1 łyżeczka cukru

Zagotuj mleko i wodę, dorzuć kurkumę i cukier i gotuj na małym ogniu przez około 20 minut. Odstaw z ognia, odczekaj jeszcze kilka minut, przecedź, pij ciepłe. Najkorzystniej jest pić złote mleko przed snem.

Oczywiście możesz również zrobić wywar z tradycyjnymi ajurwedyjskimi proporcjami składników, takimi jak pisałam wyżej (1 część ziół, 8 części mleka, 32 części wody),  ale wówczas pamiętaj, że wywar będzie naprawdę mocno skoncentrowany i wysycony ziołami, więc nie pij go więcej niż kilka łyków dziennie. Natomiast mleko przygotowane wg proporcji wskazanych w przepisie możesz pić bez obaw – od razu całą szklankę. Jedną szklankę dziennie. Ewentualnie również dolać do kąpieli 🙂 oczywiście, nie żartuję – mleko, kurkuma, cukier fajnie pielęgnują skórę!

Złote mleko w wersji de lux

Złote mleko przyrządzone wg przepisu powyżej pozostawia u mnie zawsze jakiś niedosyt, dlatego zazwyczaj robię wersję podrasowaną – widoczną na zdjęciu powyżej.

Mianowicie, do gotującego się na małym ogniu mleka z wodą dodaję, oprócz kurkumy i pieprzu również kardamon i cynamon (każda w ilości mniej więcej na czubku łyżeczki, dla mnie dzień bez nich to dzień stracony ;)) oraz dużą szczyptę gałki muszkatołowej i szafran, uprzednio namoczony przez kilka minut w łyżce wody. Kardamon i szafran przeciwdziałają śluzotwórczym właściwościom mleka.

złote mleko - składniki

złote mleko – składniki

Po odstawieniu mleka z ognia i odcedzeniu dodaję  łyżeczkę ghee (masła klarowanego) i  – po przestudzeniu – trochę miodu do smaku. Tutaj uwaga! nie dodajemy ghee i miodu w równych ilościach wagowych, ponieważ wg Ajurwedy powoduje to powstawanie toksyn w organizmie.

złote mleko - składniki

złote mleko – składniki

złote mleko

złote mleko

To wersja wprost idealna dla osób typu Vata – rozgrzewa, obfituje w słodkie smaki, no i jest też w składzie coś tłustego dla zbalansowania suchości dosza vata. A przy tym smakuje wyśmienicie!

Krótko o składnikach złotego mleka

Mleko krowie, miód, ghee uważa się w Indiach za „superfood” – najbardziej odżywcze substancje, jakie dała nam Natura.

Kurkuma wykorzystywana jest w ajurwedzie od tysięcy lat jako remedium na wiele problemów zdrowotnych. Działa jak naturalny antybiotyk, jest antybakteryjna, przeciwzapalna, oczyszcza krew, dobrze wpływa na wątrobę, a tym samym również i na skórę – zwłaszcza w połączeniu z mlekiem (sic!). Kurkuma stymuluje także trawienieJest tridoszowa – czyli wpływa pozytywnie na wszystkie trzy dosze: jej działanie rozgrzewające balansuje dosza vata, działanie wysuszające oraz smak gorzki i cierpki dobrze wpływają na dosza kapha, smak gorzki – również na dosza pitta. Aczkolwiek konsumowany w nadmiarze podnosi doszę pitta.

Kardamon i cynamon stymulują trawienie i dobrze wpływają na system nerwowy.

Gałka muszkatołowa z mlekiem – polecana jest przy problemach ze snem.

Zalety złotego mleka – czyli po co w ogóle zawracać sobie nim głowę?

Warto złote mleko pijać regularnie, ponieważ:

  • działa detoksykująco – oczyszcza wątrobę i krew, pomaga pozbyć się toksyn (ama) z organizmu, jest więc również dobre w przypadku problemów ze skórą typu podrażnienia, wysypki, alergie
  • poprawia wygląd skóry – kurkuma jest antyoksydantem, ma też działanie przeciwzapalne, więc wskazana jest przy trądziku
  • łagodzi bóle mięśni, zapalenia stawów, poleca się go przy artretyzmie,
  • pomocny przy przeziębieniach i kaszlu, również przewlekłym (zwłaszcza z dodatkiem ghee)
  • pozytywnie wpływa na trawienie
  • stymuluje układ immunologiczny
  • poprawia jakość snu – tym bardziej, gdy dodamy gałki muszkatołowej
  • wzmacnia kości
  • polecane jest przy chorobie nowotworowej, cukrzycy, chorobach autoimmunologicznych typu łuszczyca, sklerodermia itp. chorobach skóry
  • przyspiesza gojenie ran

A przede wszystkim dodaje mam energii zwanej ojas (odżas), dzięki której wyglądamy dobrze, zdrowo i młodo, nasza skóra promienieje a włosy lśnią, jesteśmy odporni na choroby i stres i ogólnie zadowoleni z życia 🙂