Dosza Kapha – kompendium wiedzy

Ajurweda dzieli ludzi na trzy podstawowe typy osobowości: Vata, Pitta i Kapha. 

Dzisiaj szerzej omówimy typ Kapha.

Wg Ajurwedy każda istota ludzka to mikrokosmos, zanurzony w makrokosmosie – w świecie, stanowiący jego integralną część i ściśle połączony z nim, bowiem  i człowiek i świat, wszelkie istoty żywe i materia nieożywiona składają się z tych samych elementów, żywiołów – są to ziemia, woda, ogień, powietrze, przestrzeń/eter, spajanych w całość energią życiową – tzw. praną.  Ty również składasz się z tych pięciu żywiołów, masz je wszystkie w sobie, a przejawiają się w Tobie jako trzy energie zwane doszami – są to vata, pitta i kapha.

Każdy z nas ma w sobie wszystkie trzy dosze, ale w unikalnych, charakterystycznych tylko dla nas proporcjach, nadanych nam przy poczęciu,  i to one określają jacy jesteśmy, w jaki sposób zbudowane jest nasze ciało, jaki mamy temperament, czyli decydują o naszych cechach psychofizycznych, o naszej osobowości, o naszym sposobie postrzegania świata, naszej emocjonalności.

Dosza kapha – co to jest?

Słowo to pochodzi od sanskryckiego ka oznaczającego wodę, i pha – kwitnienie. Kapha to energia ziemi i wody, więc jest ciężka, powolna, statyczna, zimna, tłusta, lepka, płynna, śliska, wilgotna, miękka. Odpowiada ona za strukturę ciała, spaja ją w jedną całość, stabilizuje, odpowiada za przyrost ciała, zarządza również płynami w ciele (a jak wiemy każdy żywy organizm składa się głównie z wody) oraz steruje systemem immunologicznym. Na poziomie emocjonalnym jest źródłem takich uczuć jak miłość, przebaczanie, zdolność do poświęceń, mądrość, ale również złych emocji typu stany depresyjne, lenistwo.

Osoby typu Kapha

Osoby typu Kapha to osoby, u których dominuje dosza kapha.

Cechy charakterystyczne ziemi i wody są świetną metaforą cech psychofizycznych osób typu Kapha.

Jeśli więc chcesz wiedzieć jakie są osoby typu Kapha wyobraź sobie ziemię, która daje naszym stopom oparcie, która daje życie roślinom, która może przybierać różne kształty i formy – może być zboczem góry lub dnem oceanu. Jej cechą jest solidność i stałość. Taka właśnie jest osoba o typie Kapha – solidnej, silnej budowy ciała, o grubej skórze , bladej jakby ziemistej cerze, szerokiej, okrągłej lub kwadratowej twarzy, z dużymi ciemnymi lub niebieskimi oczami, dużymi zmysłowymi ustami, o ciemnych, grubych, błyszczących, często falujących włosach. Porusza się powoli, z gracją, dostojnie wręcz. Jest osobą spokojną, zrównoważoną, lojalną, roztaczającą wokół siebie ciepło i dobre emocje, można na niej polegać, zawsze służy dobrą radą i pomocą. Nie toleruje niewygody, referuje stateczny i stabilny tryb życia. Stała jest również w uczuciach, ale bywa zaborcza. Bywa również uparta, ociężała, leniwa, lubi dużo spać i ma skłonność do tycia.

Cechy osób typu Kapha:

• ciężka: masywna, silna budowa ciała, grube kości, mocne mięśnie, duża siła, głęboki mocny głos, skłonność do nadwagi

• powolna/ospała: powolny chód, ospałość ruchów, powolne trawienie, o poranku bywa lekko otępiała, potrzebuje czasu na rozkręcenie się, z reguły potrzebuje sporo czasu, żeby przyswoić sobie nową wiedzę, ale jeśli już raz się czegoś nauczy, nie zapomina nigdy,

• statyczna: skłonna do leniuchowania, uwielbia długo spać i odpoczywać,

• zimna: chłodna skóra

• tłusta, lepka: tłusta skóra, włosy, kał, dobrze nawilżone stawy, upodobanie do przytulania się, skłonność do głębokiego przywiązania w związkach

• miękka: gładka skóra, łagodna, spokojna natura

• płynna, śliska: nadmierne wydzielanie śliny, tendencja do zatkanych zatok, nosa i gardła, skłonność do zatrzymywania wody w organizmie.

 

Jeżeli chodzi o zalecenia dotyczące stylu życia dla poszczególnych ajurwedyjskich typów osób zasada jest prosta – określam ją jako zasadę przeciwieństw. Chodzi o to, że jeśli chcemy żyć w równowadze, nie możemy nasilać w sobie tej doszy, która u nas dominuje. Ponieważ kapha to osoby, u których przeważa energia kapha – energia ziemi i wody, powinny unikać wszystkiego co wzmacnia energię kapha, czyli wszystkiego tego, co ma cechy ziemi i wody, bowiem to może doprowadzić do nadmiaru energii kapha, a w konsekwencji do złego samopoczucia i innych komplikacji, z chorobami włącznie. Ponieważ Kapha to osoby, u których przeważa energia ziemi i wody, więc należy je – zgodnie z zasadą przeciwieństwa – „napowietrzyć”, ożywić oraz „wysuszyć”.  Oto ogólne wskazówki, jak to powinno wyglądać:

• Kapha najlepiej czują się w suchym, gorącym klimacie, tym bardziej jeśli będzie możliwość sjesty 😉 idealne dla nich miejsce do życia to np. greckie wyspy 🙂 powinny w podobnych miejscach wypoczywać.

• Kapha są osobami, które zawodowo świetnie sprawdzają się w roli doradców klienta i w innych „opiekuńczych” zawodach, nie stanowi dla nich problemu wykonywanie rutynowych, powtarzających się czynności. Jednak aby utrzymały się w równowadze, od czasu do czasu muszą postawić sobie jakieś nowe cele zawodowe i nowe wyzwania, aby w ich życie nie wkradła się nuda i monotonia. Powinny też włączyć w swoją pracę jakąś odmienną aktywność, typu ustawić drukarkę z dala od komputera 🙂

• ze wszystkich typów osobowości Kapha najmniej lubią aktywność fizyczną i sport, pomimo iż mają ku temu dobre warunki fizyczne – są silne i wytrzymałe. Po prostu nie widzą sensu w niepotrzebnym wydatkowaniu energii 🙂 ale oczywiście tym bardziej aktywność fizyczna jest dla nich polecana, zwłaszcza, że ułatwia kontrolę nad wagą ciała (z czym kapha zazwyczaj ma problem), ogólnie pobudza organizm, w tym słaby system trawienny. W zasadzie mogą uprawiać każdy sport, ale muszą uważać, aby się nie przetrenować, ponieważ wydolność ich organizmu jest naprawdę spora i łatwo się zagalopować.

• Kapha powinny jeść posiłki lekkie, lekkostrawne, niskotłuszczowe, z dużą zawartością błonnika, wskazane są również dla nich potrawy ostre (pobudzające trawienie), suche oraz gorące.  Jest to jedyny typ osobowości, który może pomijać śniadania. W przeciwieństwie do Vata mogą spożywać strączki. Większość warzyw jest wskazana dla Kapha ale raczej po ugotowaniu. Natomiast owoce, zwiększające ilość wody w organizmie, raczej Kapha nie służą, wyjątkiem są cytrusy, które działają wysuszająco na śluzy i pomagają regulować wagę ciała. Kapha powinny unikać drzemki po posiłki, chociaż zawsze mają na nią ochotę, zamiast – wybrać się na spacer. Orzechy, nasiona – raczej po uprzednim podprażeniu. Tłuszcze nie są wskazane dla Kapha, ale w żadnej zbilansowanej diecie nie może ich zabraknąć, więc powinny ich używać, ale w niewielkich ilościach. Kapha powinny unikać nabiału, ponieważ działa śluzotwórczo. Ewentualnie mogą spożywać mleko kozie lub mleka roślinne. Do picia poleca się ciepłą wodę z cytryną ( zwłaszcza na początek dnia) lub herbatę z korzennymi przyprawami. Jest taka zasada ajurwedyjska, która mówi, aby jeść tylko wtedy, gdy czuje się głód i  pić tylko wtedy, gdy czuje się pragnienie. Osoby typu Kapha powinny ze szczególną starannością tej zasady przestrzegać.