fbpx

Kozieradka pospolita (Trigonella foenum-graecum) to jedna z najpopularniejszych przypraw stosowanych w kuchni śródziemnomorskiej i azjatyckiej. Jednak nie tylko jest bardzo aromatyczna, ale również ma właściwości lecznicze. Wykorzystywana jest również w Ajurwedzie.

 W sanskrycie kozieradka to methika.

Ajurweda zaleca wykorzystywać przede wszystkim jej nasiona, ale również liście oraz kiełki.

Właściwości kozieradki wg Ajurwedy

smak (rasa):  gorzki, słodki, ostry

virya: rozgrzewająca

vipaka: ostra

Kozieradka balansuje doszę kapha i vata. Jednak może podnosić doszę pitta; objawia się to poprzez nasilenie problemów połączonych z krwawieniem, np. obfite miesiączki. Można tego uniknąć przyjmując kozieradkę z masłem klarowanym.

Zalety kozieradki:

  • wskazana przy wszelkich zaburzeniach metabolicznych
  • poprawia trawienie i przyswajanie
  • działa osłaniająco i powlekająco  na układ pokarmowy
  • dobra przy problemach z gardłem – jako płukanka (napar) z nasion
  • obniża poziom cholesterolu
  • stymuluje porost włosów – stosuje się suplementację oraz zewnętrznie olej kozieradkowy, maskę albo wcierkę z naparu z nasion
  • polecana kobietom po porodzie – stymuluje laktację, ale także tonizuje macicę, i przyczynia się do poprawy funkcji menstruacyjnych – aby tak działała, należy przyjmować ją z mlekiem
  • dobry tonik dla systemu nerwowego – zwłaszcza gdy używana w połączeniu z walerianą
  • zawarty w nasionach błonnik sprawia, że kozieradka może być wsparciem dla osób z zaparciami
  • poprawia gospodarkę węglowodanami, dzięki zawartości aminokwasu 4Hydroksyizoleucyna zwiększa wrażliwość komórek na insulinę, więc polecana przy insulinooporności i przy cukrzycy; ten potencjał kozieradki wzmacnia kurkuma. Z tych samych względów zalecana przy PCOS.
  • zewnętrznie na trudno gojące się rany, owrzodzenia, oparzenia – nasiona w formie pasty
  • można ją stosować przy biegunkach – w formie herbaty z prażonych nasion
  • generalny tonik dla organizmu – gdy spożywana z mlekiem

Jeżeli chcesz ugotować kozieradkę z mlekiem, przygotować pastę lub maskę – najpierw namocz nasiona. Najlepiej pozostaw je do namoczenia na całą noc. Podobnie – jeżeli chcesz suplementować się ziarnami i je spożywać.

A kiełki kozieradki szczególnie polecane są przy cukrzycy, oczyszczają też wątrobę.

Wpływ kozieradki na hormony

Kozieradka jest rośliną z bobowatych, które znane są z potencjału fitohormonalnego. I rzeczywiście badania naukowe potwierdzają, że kozieradka ma wpływ na estrogeny. Jednak mechanizm jej działania nie jest do końca wyjaśniony, a badania dają trochę niespójne wyniki. Jedna badania wskazują, że kozieradka powoduje wzrost poziomu  testosteronu, który przekształca się w estradiol. Może więc być wsparciem dla kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Więcej estradiolu = zwiększone nawilżenie pochwy i większe libido. Inne badania wskazują, że kozieradka blokuje aromatazę i przekształcanie testosteronu w estradiol. A jeszcze inne – że obniża poziom estradiolu. Nie został też wyjaśniony naukowo mechanizm stojący za tym, że kozieradka stymuluje laktację.

Z badań naukowych wynika również, że suplementacja kozieradką w pierwsze dni miesiączki redukuje znacznie ból z nią związany. Przypuszcza się, że ma to związek z alkaloidem, będącym w składzie nasion, który blokuje stosowne receptory bólu. Więc – kolejna niewiadoma.

Cóż, głęboko się nad tym wszystkim zastanawiałam. I oto, co przyszło mi do głowy… Wszak kozieradka, co zdaje się naukowcom umykać, jest adaptogenem. Jest więc bardziej modulatorem hormonów niż podwyższaczem/obniżaczem ich ilości we krwi. Nie zapominajmy też, że hormony płciowe są hormonami steroidowymi. Ten rodzaj hormonów syntetyzowany jest z cholesterolu, a wszak udowodniono, że kozieradka obniża jego poziom. A przede wszystkim oprzyjmy się na Ajurwedzie, która od wieków twierdzi, że kozieradka balansuje doszkę kapha – a więc balansuje również poziom estrogenów, które są z natury swojej kaphiczne.