Hashimoto to główna przyczyna niedoczynności tarczycy. Szacuje się, że nawet 90% osób z niedoczynnością tarczycy jednocześnie choruje na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy.
Na niedoczynność tarczycy lekarze endokrynolodzy mają sposób – uzupełnić niedobory hormonów tarczycy syntetycznymi hormonami (np. Letrox czy Euthyrox). Więcej o tym pisałam w innym tekście Natomiast nie ma leku na stan zapalny tarczycy. Choroba ta wydaje się być zbyt skomplikowana na to, żeby ot tak można było wynaleźć skuteczne lekarstwo. Jest tu bowiem kilka aspektów, którymi należy zająć się jednocześnie:
- autoimmunologia – czyli atak układu odpornościowego na własne tkanki organizmu. Układ odpornościowy osób z Hashimoto produkuje przeciwciała, które atakują tarczycę. Najbardziej znane z nich to przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO), zwane antyTPO oraz przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (Tg), zwane antyTg. Obecność tych przeciwciał w badaniach krwi jest jednym z głównych markerów diagnostycznych Hashimoto.
- stan zapalny – atak autoimmunologiczny prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego tarczycy. Zapalenie to powoduje stopniowe uszkadzanie i niszczenie komórek tarczycy, co może prowadzić do zmniejszenia ich zdolności do produkcji hormonów tarczycy. W wyniku przewlekłego zapalenia tarczyca może stawać się powiększona lub nierównomiernie powiększona (tzw. guzek). W badaniach obrazowych, takich jak USG, tarczyca może wykazywać niejednorodną strukturę z obszarami fibrozy, co jest typowe dla długotrwałego zapalenia.
- niedoczynność tarczycy – która prędzej czy później pojawia się jako skutek degeneracji tkanki tarczycy. W początkowych stadiach choroby Hashimoto może wystąpić nadczynność tarczycy związana z uwolnieniem hormonów tarczycy do krwi w wyniku zapalenia i destrukcji tkanek. Z czasem, gdy tarczyca jest coraz bardziej uszkodzona, dochodzi do trwałej niedoczynności.
Współczesna medycyna zdaje się jednak pomijać fakt, który wziął pod uwagę dr Hakaru Hashimoto. On jako pierwszy opisał tę chorobę, stąd nazywa się ją od jego nazwiska. Dr Hashimoto odkryty przez siebie problem z tarczycą określał jako „struma lymphomatosa”, czyli „wole limfatyczne”. Zwrócił bowiem uwagę na nacieki limfocytarne na tarczycy. Ostatecznie jednak środowisko naukowe i medyczne zmieniło nazwę choroby na Hashimoto, uznając, że problem limfatyczny jest tu tylko objawem, a nie przyczyną choroby.
Ale zastanówmy się nad tym…
Nacieki limfocytarne powstają w efekcie koncentracji limfocytów. Limfocyty to komórki odpornościowe, które odgrywają centralną rolę w odpowiedzi immunologicznej. Dzielą się na kilka typów, w tym limfocyty T i B, które mają różne funkcje w identyfikowaniu i zwalczaniu patogenów, a także w utrzymywaniu tolerancji immunologicznej wobec własnych komórek i tkanek organizmu. W chorobie Hashimoto, limfocyty T rozpoznają komórki tarczycy jako obce, co prowadzi do ataku immunologicznego na tarczycę. Limfocyty B z kolei produkują przeciwciała antyTPO i antyTg. Limfocyty migrują do tarczycy, gdzie infiltrują jej tkankę, co może być obserwowane pod mikroskopem jako nacieki limfocytarne. Te nacieki są znakiem aktywnego procesu zapalnego i autoimmunologicznego uszkadzania tarczycy.
W transporcie limfocytów gdziekolwiek (w tym do tarczycy) kluczową rolę pełni układ limfatyczny. Węzły chłonne są miejscem, gdzie limfocyty mogą być edukowane do rozpoznawania „własnych” komponentów ciała jako „nieagresywne”, co jest ważne dla unikania autoimmunizacji. W chorobie Hashimoto, ten mechanizm tolerancji jest zaburzony, co skutkuje autoreaktywnością przeciwko własnym tkankom.
I w tym momencie sięgnijmy do Ajurwedy…
Według Ajurwedy układ limfatyczny jest jedną z kluczowych struktur w organizmie (patrz tzw. teoria sapta dhatus – siedmiu tkanek). Zajmuje się nie tylko transportem limocytów, ale również dostarcza do komórek składniki odżywcze przyswojone z jedzenia (białka, tłuszcze i witaminy w nich rozpuszczalne) oraz odprowadza zbędne produkty przemiany materii. Jeżeli zaburzone są procesy trawienia, do układu limfatycznego trafią zbyt duże, nie do końca strawione, części pokarmu, takie które nie mogły popłynąć do komórek wraz z krwią. Ponadto układ limfatyczny odprowadza odpady metaboliczne z komórek oraz wszelkiego rodzaju toksyny. Jeżeli będzie tego dużo, układ limfatyczny zaczyna nie nadążać. Zwłaszcza jeżeli nie dostarczamy mu wsparcia. Czyli – nie pijemy wystarczającej ilości wody i mamy mało ruchu. Tak, te dwie rzeczy są kluczowe dla sprawnego układu limfatycznego.
Tarczyca jest bardzo wrażliwa na wszelkiego rodzaju toksyny. W związku z tym jest dobrze zabezpieczona przez układ limfatyczny. Naczynia limfatyczne w tarczycy są rozmieszczone obficie na całej jej powierzchni, zapewniając bardzo dobry drenaż limfatyczny. Rozpoczynają się jako drobne naczynia w miąższu tarczycy, które zbierają limfę z komórek gruczołowych. Następnie łączą się, tworząc większe naczynia limfatyczne, które odprowadzają limfę z gruczołu do węzłów chłonnych przede wszystkim szyjnych. Naczyniami limfatycznymi mogą być też transportowane hormony tarczycy (chociaż oczywiście głównie transportowane są z krwią).
Oto kilka potencjalnych skutków zaburzonego odpływu limfy z tarczycy:
- obrzęk tarczycy: zastój limfy może prowadzić do obrzęku w tarczycy, co może powodować dyskomfort, ucisk lub ból w przedniej części szyi.
- zaburzenia funkcji tarczycy: ograniczony odpływ limfy może wpłynąć na zdolność tarczycy do prawidłowego wytwarzania i wydzielania hormonów
- zwiększone ryzyko stanów zapalnych: zastój limfy sprzyja stanom zapalnym, ponieważ płyny bogate w odpady metaboliczne i patogeny nie są efektywnie usuwane z tarczycy.
- zmiany w tkance tarczycy
- odpowiedź autoimmunologiczna: układ limfatyczny odgrywa kluczową rolę w odpowiedzi immunologicznej. Jeśli odpływ limfy gdziekolwiek (np. w tarczycy) jest zaburzony, może to wpływać na zdolność organizmu do zwalczania infekcji i utrzymywania homeostazy. A wtedy układ odpornościowy uzna, że tarczyca rzeczywiście jest groźna i zacznie ją atakować. Co powoduje zmiany w tkance tarczycy, a to z kolei nasila odpowiedź obronną ze strony organizmu. Błędne koło…
Jak z tego wybrnąć? Opowiem o tym następnym razem, ale już teraz możesz zajrzeć do mojego tekstu o układzie limfatycznym. Znajdziesz w nim konkretne informacje, co robić w przypadku zastoju w układzie limfatycznym.
W telegraficznym skrócie – woda i ruch 😉